T: Operacje na plikach i katalogach.

Katalog główny root, jest oznaczony znakiem / (slash). Jest to główna partycja systemowa. W systemie Linux jest brak pojęcia liter symbolizujących napędy. Wszystkie partycje jak i nośniki pamięci wymiennych mają swoją reprezentację w strukturze drzewa katalogów.

Przeznaczenie najważniejszych katalogów w systemie:

bin - programy systemu,
boot - jądro systemu,
dev - pliki definiujące narzędzia,
etc - pliki konfiguracyjne,
home - katalogi domowe użytkowników,
lib - zastaw bibliotek,
mnt - montowanie urządzeń i różnych systemów plikowych,
opt - programy użytkowe,
proc - dane systemu,
root - katalog domowy superużytkownika,
sbin - programy superużytkownika,
tmp - pliki tymczasowe,
usr - dokumentacja i biblioteki,
var - dane systemowe (logi).

Opis najważniejszych poleceń systemu Linux można znaleźć na stronie:
http://pl.docs.pld-linux.org/podstawy_podstawowe_operacje.html

Lista podstawowych poleceń do zarządzania plikami:

ls #wyświetla zawartość katalogu, przykłady:
ls
ls ~/Desktop
ls ./katalog/*.txt
ls -la
ls -l /etc

pwd #wyświetlenie bieżącej ścieżki dostępu (lokalizacji w strukturze katalogów)

cd #polecenie służące do poruszania się w strukturze katalogów, przykłady:
cd ..
cd katalog
cd ./katalog
cd /
cd /etc/sysconfig
cd ~ #znak tyldy (~) odwołuje się do katalogu domowego użytkownika (zmienna HOME)
cd ~root
cd ~username

Do nazw katalogów można się odwoływać dwiema metodami:

• podając ścieżkę bezwzględną, np. /home/username/Documents, która dokładnie identyfikuje katalog w drzewie katalogów,
• podając względną nazwę katalogu, np. Dokuments lub ./Dokuments, co oznacza, że podkatalog znajduje się w bieżącym katalogu.

Lista kolejnych poleceń do zarządzania plikami:

cat plik.txt #wyświetlenie zawartości pliku
cat plik.txt | more #wyświetlenie zawartości pliku stronami
cat plik.txt | less #jak wyżej
less plik.txt #jak wyżej
more plik.txt #jw
joe plik.txt # jw.

mkdir katalog #tworzenie nowego katalogu
rmdir katalog #usuwanie katalogu
rm plik #usuwanie pliku (opcja -r spowoduje usunięcie katalogu z podkatalogami)
mvdir stary nowy #modyfikowanie nazwy i lokalizacji katalogu
mv nowy /tmp/stary #modyfikowanie lokalizacji lub nazwy plików i katalogów
mv stara.nazwa nowa.nazwa

touch plik.txt #tworzenie pustego pliku

cp źródło cel #kopiowanie plików

ln cel nazwa #tworzenie dowiązania do pliku (skrótu)
ln -s /etc/passwd ./hasla

df #ilość wolnego miejsca na partycjach
du #informacje o zajętości bieżącego katalogu i podkatalogów

cksum plik.txt #oblicza sumę kontrolną pliku (wykorzystywane podczas sprawdzania poprawności kopiowania)

Zadanie1:

Posługując się konsolą tekstową utwórz następującą strukturę plików i katalogów:
$nazwisko
| dane_osobowe.txt
|
--- Katalog1
|    |
|    --- Katalog3
|    .bash_history
|
--- Katalog2
     |
     --- Katalog4
     lista_domowa.txt

Polecenie wyświetlające drzewo katalogów w systemie Linux:

ls -R | grep ":$" | sed -e 's/:$//' -e 's/[^-][^\/]*\//--/g' -e 's/^/ /' -e 's/-/|/'

Polecenia ponadprogramowe:

cfdisk /dev/sda1
du -a /tmp
df -h
fdisk /dev/sda
mke2fs -l install /dev/sda1
mkfs -t msdos /dev/sda1
mkfs -t vfat /dev/sda1
grep root /etc/passwd