T: Konfiguracja napędów CD i CD-RW.

Zadanie1:
Zapoznaj się z informacjami zawartymi na stronie http://www.cdrinfo.pl.

W jaki sposób poprawnie podłączyć nagrywarkę IDE do komputera? Ze względu na sporą ilość możliwych konfiguracji poniżej zamieszczamy kilka naszych propozycji. Mamy nadzieję, że wielu użytkownikom nasze porady pomogą pozbyć się problemów związanych z nieprawidłowo podpiętymi urządzeniami IDE.

Zacznijmy od odrobiny teorii związanej z kontrolerem E-IDE. Otóż każdy kontroler zazwyczaj składa się z dwóch kanałów - PRIMARY oraz SECONDARY, a do każdego z nich możemy podłączyć dwa urządzenia pracujące jako - MASTER i SLAVE. Innymi słowy do typowego kontrolera montowanego na płytach głównych możemy podłączyć maksymalnie 4 urządzenia IDE. Oczywiście nowoczesne płyty główne posiadają dodatkowe kontrolery. Dzięki temu liczba urządzeń IDE wzrasta do 8 a w przypadku niektórych płyt głównych nawet do 12. Posiadacze starszych płyt głównych mogą dokupić kontroler na karcie PCI, dzięki czemu do komputerów również będą mogli podłączyć dodatkowe urządzenia. Koszt takiej karty oscyluje w granicach kilkudziesięciu złotych.

Interfejs IDE posiada niestety parę ograniczeń, które wykluczają go z zastosowań profesjonalnych. Największą z nich jest ograniczenie w transmisji danych, która na jednym kanale nie może odbywać się równolegle. Czyli jeżeli macie podpięte do jednego kanału (na jednej taśmie mówiąc dosłownie) kontrolera dwa urządzenia np. nagrywarkę i CD-ROM i chcecie jednocześnie nagrać płytę w locie (on the fly) to w przypadku takim transfer danych odbywa się naprzemiennie pomiędzy kontrolerem, a jednym z podłączonych do niego urządzeń. Naprzemiennie, czyli gdy jedno urządzenie przesyła dane drugie czeka aż pierwsze prześle swoją porcje danych. W praktyce obniża to znacząco transfer danych, dlatego też nie zaleca się podpinania na jednej taśmie dwóch urządzeń, z których jedno (CD-ROM) będzie źródłem danych dla drugiego (nagrywarki).

W poniższym opisie będziemy bazować na konfiguracji 4 urządzeń IDE - 2 dyski twarde oraz nagrywarka i napęd CD-ROM/DVD-ROM. Dzięki temu postaramy się pokazać rozwiązania dla większości przypadków, z jakimi macie do czynienia. Jeżeli w twoim komputerze posiadasz np. tylko jeden dysk to wystarczy, że zostawisz opisane przez nas miejsce puste.

Wariant najlepszy chodź nie zawsze realny. Dyski twarde podpinamy do osobnego kontrolera, najlepiej jako MASTER na osobnych kanałach. Natomiast wszystkie pozostałe urządzenia podłączamy do drugiego kontrolera IDE. Każde z urządzeń w miarę możliwości ustawiamy jako MASTER. W praktyce będzie to wyglądało mniej więcej tak:

Zaletą tego rozwiązania jest maksymalna wydajność całego zestawu i wszystkich urządzeń IDE, ponieważ nie mamy tutaj do czynienia z sytuacją, w której wolniejszy napęd ogranicza inne urządzenia podłączone do tego samego kanału.

Wariant rozsądny - chodź nie najlepszy. W przypadku, gdy dysponujemy jedynie starą płytą główna i dwoma kanałami to nasze cztery urządzenia możemy podłączyć w następujący sposób.

Rozwiązanie to jest zoptymalizowane dla wydajnego i bezproblemowego zapisu płyt CD jednak posiada pewne wady. Otóż chodzi o to, że na każdym kanale szybkość urządzeń zrówna się z najwolniejszym na kanale. W przypadku pierwszego kanału załóżmy, że dysk pracuje jako UDMA 100 a napęd CD jako UDMA 33 to w takiej konfiguracji szybkość dysku zostanie ograniczona do UDMA 33, co będzie skutkowało pewnym spadkiem wydajności. Zaletą tego rozwiązania jest bezproblemowe kopiowanie płyt "w locie".

Jeżeli spadek wydajności jest zauważalny w Twoim przypadku to pozostaje dokupienie dodatkowego kontrolera IDE na karcie PCI (np. Promise lub HPT) i podłączenie do niego dysków twardych. Natomiast nagrywarkę i CD należy wpiąć do kontrolera zintegrowanego z płytą główną. Innymi słowy kłania się pierwsza opisana konfiguracja.

Uwagi końcowe.
Opisane powyżej konfiguracje naszym zdaniem są najlepsze dla komputerów, na których nagrywamy płyty CDR/CDRW. Oczywiście każdy z Was może sam podłączyć napędy tak jak mu się to podoba jednak nie zawsze uzyska optymalne parametry pracy.

Warto wspomnieć o tym, że niektóre urządzenia nie chcą ze sobą współpracować a co za tym idzie nasze propozycję mogą okazać się nie przydatne. W takim przypadku należy poeksperymentować pamiętając przy tym, że jeżeli podłączy się dwa urządzenia o różnej prędkości pracy do jednego kanały to szybsze urządzenie dopasuje się do tego wolniejszego a co za tym idzie będzie mniej wydajne.

W miarę możliwości nie podłączajcie starych dysków na stałe do komputera, w którym znajdują się inne wydajniejsze dyski lub napędy IDE. Jeżeli musicie to zrobić to starajcie się tak dobrać konfigurację, aby stary dysk był podłączony, jako sam do kanału a przynajmniej nie znajdował się na jednym kablu z systemowym dyskiem twardym. Dzięki temu nie będziecie spowalniać pracy systemu. Zalecamy jednak by takie dyski podpinać jedynie okazjonalnie na czas zgrania danych.

Unikaj również podpinania napędu CD/DVD-ROM oraz nagrywarki na jednym kanale gdyż może to być przyczyną problemów przy tworzeniu kopii płyt 1:1. Chodzi o to, że magistrala IDE posiada pewne ograniczenia, w myśl których transfer danych nie może odbywa się równocześnie. Dlatego wymaga się by napędy, które mają pracować w tym samym czasie (nagrywarka i CD-ROM) były podłączone do różnych kanałów, dzięki czemu omijamy ograniczenia.

Na koniec jeszcze jedna uwaga związana z podłączaniem napędów IDE. Otóż nigdy nie używajcie opcji Cable Select gdyż może to Wam przysporzyć wielu problemów, a zapanowanie nad układem urządzeń wbrew pozorom nie będzie takie łatwe.

Zadanie2:
Zapoznaj się z dostępną konfiguracją napędów CD w systemie Windows XP. Opisz dostępne opcje konfiguracyjne w zeszycie.