T: Katalog główny, ścieżka dostępu.

Katalog główny to punkt początkowy w obszarze nazw systemu plików DFS (Distributed File System). Termin „katalog główny" stosuje się często do obszaru nazw jako całości. Katalog główny zawiera mapowania do jednego lub większej liczby docelowych katalogów głównych, z których każdy odpowiada folderowi udostępnionemu na serwerze.

Katalog główny (ang. root directory) to katalog w systemie plików nadrzędny dla wszystkich innych katalogów (i również plików). W systemach uniksowych oznaczamy przez ukośnik / (slash), a w systemach dosowych przez odwrotny ukośnik \ (backslash).

Oznaczenia katalogów:

\ katalog główny,
. katalog bieżący,
.. katalog nadrzędny.

W systemach Windows wyróżniamy tyle katalogów głównych ile system widzi partycji systemowych, dysków optycznych, napędów dysków elastycznych, pamięci flash oraz zmapowanych zasobów sieciowych.

Katalogiem głównym nazwiemy największy katalog w danej strukturze drzewa, np. napęd C:\.

Podkatalogiem określamy katalog znajdujący się w innym katalogu.

Katalogiem bieżącym nazywamy katalog do którego mamy bezpośredni dostęp.

Napęd dysku, którego nazwa jest wyszczególniona w znaku zachęty nazywamy aktywnym napędem dyskowym.

Ścieżką dostępu do pliku określamy drogę jaką należy przebyć z katalogu głównego do danego pliku, (poprzez strukturę katalogów). Jest ona ciągiem nazw podkatalogów oddzielonych znakiem "\" (backslash) określanym mianem separatora, np.:

c:\edytory\tag\list.tag

c: - dysk,
edytory - katalog,
tag - podkatalog,
list.tag - plik,
\ - separator (backslash).

Przykłady ścieżek dostępu:

systemy z rodziny UNIX (UNIX, Linux, BSD):
/home/rzukow/zdjecie.jpg
systemy z rodziny DOS i Windows:
C:\katalog1\katalog2\plik.txt

Dokładne położenie pliku na dysku określa ścieżka dostępu. Ścieżka dostępu to łańcuch znaków składający się z nazwy dysku i folderów (w przypadku plików przechowywanych na lokalnym komputerze) lub nazwy komputera i udziału, oddzielonych do siebie dwukropkiem (w przypadku dysku), dwoma znakami odwrotnego ukośnika (w przypadku nazwy komputera) oraz znakami odwrotnego ukośnika (w przypadku folderów). Ścieżka pokazuje „drogę”, jaką należy przejść, aby odszukać plik, poczynając do najbardziej ogólnego położenia - dysku, poprzez kolejne foldery i kończąc na nazwie pliku. Ogólna składnia ścieżki ma następującą postać:

dysk:\folder(y)\nazwa_pliku

Znaki odwrotnego ukośnika oddzielają poszczególne nazwy folderów, w których przechowywany jest plik.

Ścieżka bezwzględna:

C:\Windows\System32\sol.exe

Ścieżka względna:

.\System32\sol.exe
System32\sol.exe

Zadanie1:
Wykonaj następującą sekwencję poleceń: kliknij Start => Uruchom => \ => OK.

Zadanie2:
W Eksploratorze Windows w polu adresu wpisz znak \ i potwierdź klawiszem Enter.

Zadanie3:
W konsoli tekstowej przy znaku zachęty h:\soisk wpisz polecenie dir.

Ciekawostka1:

[dysk1: [dysk2:] ścieżka] - polecenie służy do przypisywania katalogowi nowej litery dysku. W ten sposób możemy utworzyć dyski wirtualne.

subst y: c:\windows\system32
subst y: /d

Ciekawostka2:
W systemach FAT16 folder główny może zawierać maksymalnie 512 wpisów (nazw plików). Przekroczenie tej liczby uniemożliwi uruchomienie systemu operacyjnego.

Ciekawostka3:
autorun.inf - plik tekstowy umieszczany w głównym katalogu pamięci masowej, zwłaszcza nośnika wymiennego jak dysk optyczny czy pamięć USB, umożliwiający automatyczne uruchomienie programu znajdującego się na nośniku. Zawiera informacje o tym, który plik ma być otwarty, która ikona ma zostać przypisana w miejsce systemowego obrazka, itp. Za obsługę pliku autorun.inf w systemach Windows 95 i nowszych odpowiedzialny jest podsystem Autorun Extension Eksploratora Windows. Przykładowa treść pliku:

[autorun]
open=program.exe
icon=ikona.ico
label=etykieta