T: Zakończenie pracy Windows.

System operacyjny Windows powinien być we właściwy sposób wyłączony. Zamknięcie systemu możemy wywołać następującymi metodami:

• Alt + F4,
• Alt + Ctrl + Del,
• Ctrl + Esc,
• Start => Zamknij,
• poleceniem shutdown,
• klawiszami specjalnymi z klawiatury.

Jeżeli nie chcemy ryzykować tego, że następnym razem uruchamiając komputer będziemy musieli skorzystać z jednego z trybów opisanych powyżej, należy wyłączać komputer wybierając kolejno menu Start => Wyłącz => Komputer => Wyłącz. Po chwili, w zależności od typu płyty głównej, komputer albo zostanie wyłączony, albo na ekranie zobaczymy komunikat informujący nas o tym, że możemy bezpiecznie wyłączyć komputer z prądu.

Okno dialogowe Wyłączanie komputera umożliwia dodatkowo ponowne uruchomienie komputera oraz przełączenie go w stan niskiego poboru energii (stan wstrzymania - w tym stanie wyłączone zostaje większość urządzeń, m.in. dysk twardy i karta grafiki, dzięki czemu zostaje ograniczona zużywanej przez komputer energii elektrycznej) lub hibernacji.

Użytkownicy komputerów przenośnych z pewnością docenią możliwość ograniczenia zużywanej przez ich komputer energii. Jeżeli nie chcemy wyłączać komputera, który w danej chwili nie jest nam potrzeby do pracy, najprościej przełączyć go w stan wstrzymania. W tym celu należy:

• Nacisnąć przycisk Start.
• Nacisnąć znajdujący się w prawym, dolnym rogu przycisk Wyłącz komputer
• Zostanie wyświetlone okno dialogowe, w którym należy wybrać opcję Stan wstrzymania. Komputer po chwili wyłączy dyski twarde oraz większość urządzeń zewnętrznych.
• Aby uaktywnić komputer, wystarczy nacisnąć dowolny klawisz - komputer po chwili będzie ponownie gotowy do pracy (szybciej niż w przypadku poprzednich systemów firmy Microsoft).
• Jeżeli w komputerze została utworzona większa liczba kont użytkowników, pojawi się ich lista. Za pomocą myszki należy wybrać właściwe konto. W przeciwnym razie komputer przywróci sesję użytkownika.

Jeżeli planujemy dłuższą przerwę w pracy z komputerem, ale nie chcemy tracić zbyt wiele czasu na ponowne uruchomienie systemu operacyjnego i używanych programów, możemy przełączyć komputer w Stan hibernacji. System zapisze na dysku twardym dokładną kopię zawartości pamięci operacyjnej i wyłączy komputer. Ponowne uruchomienie komputera będzie o wiele krótsze. W tym celu należy:

• Nacisnąć przycisk Start.
• Nacisnąć znajdujący się w prawym, dolnym rogu przycisk Wyłącz komputer.
• Zostanie wyświetlone okno dialogowe, w którym należy nacisnąć klawisz Shift i wybierać opcję Stan wstrzymania (podpis pod klawiszem opcji po naciśnięciu klawisza Shift zostanie zmieniony na Hibernacja).

Tak jak w przypadku wychodzenia systemu ze stanu wstrzymania, jeżeli w komputerze została utworzona większa liczba kont użytkowników, zostanie wyświetlona ich lista. Za pomocą myszki należy wybrać właściwe konto. W przeciwnym przypadku komputer przywróci sesję użytkownika.

System Windows XP ułatwia pracę wielu użytkowników na jednym komputerze. Możliwe jest zarówno wylogowanie (system zakończy wszystkie uruchomione przez użytkownika programy i umożliwi zalogowanie innemu użytkownikowi), jak i odłączanie użytkownika (system umożliwi innemu użytkownikowi zalogowanie się, ale nie zakończy działania uruchomionych aplikacji. Dzięki temu możemy po pewnym czasie zalogować się do systemu i kontynuować rozpoczętą pracę).

Obie opcje dostępne są zarówno z menu Start => Wyloguj, jak i z Menedżera zadań Windows. Użytkownik, który wylogowuje się z systemu, zwraca wszystkie zajęte przez siebie zasoby systemowe, w rezultacie wydajności komputera nie ulega pogorszeniu. Programy uruchomione przez użytkownika, który został przełączony, nie zostają zamknięte, dzięki czemu w każdej chwili może on kontynuować rozpoczętą pracę, ale obywa się to kosztem pogorszenia wydajności komputera.

Aby uruchomić Menadżera zadań Windows należy nacisnąć kombinację klawiszy Ctr+Alt+Del lub Ctr+Shift+Esc. Osoba z uprawnieniami administratora może poprzez zaznaczenie nazwy innego użytkownika i naciśnięcie przycisku Wyloguj, zakończyć sesję wybranego użytkownika. Pozostali użytkownicy komputera, po wybraniu zakładki Użytkownicy nie zobaczą żadnych informacji o aktywnych sesjach innych osób.

Zmieniony Menedżer zadań umożliwia zarówno wylogowanie, jak i przełączenie użytkowników.

Zadanie1:
Sprawdź, jakie działania udostępnione są przez system operacyjny MS Windows XP zalogowanemu użytkownikowi po wciśnięciu kombinacji klawiszy Alt+Ctrl+Del. Sporządź na ten temat stosowną notatkę w zeszycie.

Uwaga!
Niewłaściwe zakończenie pracy systemu operacyjnego może spowodować uszkodzenia systemu plików na dysku twardym (a nawet fizycznie samego dysku). Szczególnie wrażliwe są starsze systemy plików FAT16, FAT 32 oraz EXT2 i EXT3.

Pełna lista specjalnych trybów uruchamiania systemu Windows XP (klawisz F8) wygląda następująco:

• Tryb awaryjny - system zostanie uruchomiony z minimalną liczbą sterowników (np. nie zostaną zainstalowane sterowniki napędu CD-ROM). Wszystkie uruchomione w tym trybie urządzenia korzystać będą z podstawowej wersji sterowników. Jeżeli pomimo wybrania tej opcji system nadal się nie uruchamia, świadczy to o bardzo poważnych błędach urządzeń niezbędnych do jego działania (dysku twardego, procesora, pamięci lub płyty głównej).
• Tryb awaryjny z obsługą sieci - od poprzedniego trybu różni się tym, że zostanie uruchomiona obsługa sieci (sterowniki karty sieciowej i najważniejsze usługi sieciowe).
• Tryb awaryjny z wierszem poleceń - system zostaje uruchomiony w trybie awaryjnym, ale nie zostaje uruchomiony graficzny interfejs użytkownika. Ten sposób uruchamiania komputera może pomóc przy rozwiązywaniu poważnych problemów związanych z obsługą karty grafiki.
• Włącz rejestrowanie uruchamiania - podczas uruchamiania systemu w pliku rejestrowane są wszystkie sterowniki i usługi uruchamiane przez system. Plik wynikowy umieszczony zostanie w głównym katalogu systemu Windows.
• Włącz tryb VGA - system jest uruchamiany przy użyciu podstawowego sterownika VGA. Ten tryb jest przydatny po zainstalowaniu nowego sterownika karty grafiki, który uniemożliwił prawidłowe uruchomienie systemu.
• Ostatnia dobra konfiguracja - system zostaje uruchomiony w tym stanie, w którym po raz ostatni użytkownikowi udało się do niego zalogować. W rezultacie wszystkie zmiany dokonane od ostatniego pomyślnego uruchomienia zostaną utracone.
• Tryb przywracania usług katalogowych - opcja wykorzystywany wyłącznie przy uruchamianiu komputerów pełniących funkcję kontrolera domeny umożliwiająca odtworzenie lub przetestowanie działania usług katalogowych (ang. Active Directory).
• Tryb debugowania - specjalny tryb diagnostyczny umożliwiający przesyłanie za pośrednictwem kabla szeregowego informacji o pracy systemu do innego komputera.