T: Urządzenia peryferyjne.

Wymiana informacji między urządzeniami systemu cyfrowego jest związana z przesyłaniem następujących sygnałów:

• sygnały informacyjne (dane, kody sterujące, statusy),
• sygnały sterujące (określające stany urządzeń, rodzaje operacji),
• sygnały synchronizujące (inicjujące i kończące proces przesyłania).

Między dwoma połączonymi ze sobą urządzeniami systemu cyfrowego informacja może być przesyłana:

• w jednym kierunku (łącze jednokierunkowe - simpleksowe),
• w obu kierunkach: jednocześnie (łącze dwukierunkowe - dupleksowe) lub na przemian (półdupleksowe).

Transmisję, w której poszczególne bity jednostki informacji są przesyłane w kolejnych chwilach, nazywamy szeregową, a transmisję, w której wszystkie bity są przesyłane jednocześnie nazywamy równoległą.

Podczas transmisji asynchronicznej poszczególne jednostki informacji są przesyłane w dowolnych odstępach czasu, a podczas transmisji synchronicznej - w jednakowych odstępach czasu.

Interfejs RS-232 (ang. Recommended Standard) umożliwia realizację transmisji synchronicznej i asynchronicznej. Sygnały przenoszone przez złącze mają postać prostokątnych impulsów napięciowych. Dodatni potencjał w linii (+3 V +15 V) odpowiada zeru logicznemu (ang. ON). Potencjał ujemny (-3 V -15 V) odpowiada logicznej jedynce (ang. OFF). Szybkość transmisji nie powinna przekraczać 20 kbit/s (najnowsze układy 115 kb/s), natomiast długość kabla - 15 m. Interfejs wyposażony jest w standardowe 25-pinowe złącze (stosowane również 9 pinowe).

Interfejs równoległy (najstarszy Centronics i nowsze EPP i ECP) pracuje z napięciami o poziomach TTL, w związku z tym długość kabla łączącego nie powinna przekraczać 2 m. EPP i ECP - 8 bitowe porty umożliwiające transmisję z prędkością 2 MB/s. Pozwalają na podłączenie 64 urządzeń.

Interfejs USB (ang. Uniwersal Serial Bus) pozwalają na podłączenie do jednego gniazda 127 urządzeń. Standard interfejsu szeregowego pozwala podłączać takie urządzenia peryferyjne jak np. klawiatura, monitor, drukarka, myszka, skaner, modem, joystick. Standard USB przewiduje trzy szybkości transmisji danych:

• 1,5 Mb/s - tzw. niska szybkość (ang. low-speed signaling bit rate) z kablem o długości do 3 m. (USB 1.0),
• 12 Mb/s - tzw. pełna szybkość (ang. full-speed signaling bit rate) z kablem ekranowanym o długości do 5 m. (standard USB 1.1),
• 480 Mb/s - tzw. wysoka szybkość (ang. high speed signaling bit rate) z kablem ekranowanym o długości do 5 m. (standard USB 2.0),
• 4,8 Gb/s - tzw. super szybkość (ang. super speed signaling bit rate) wykorzystuje standardowe przewody kompatybilne ze standardami USB 2.0 i 1.1 oraz do szybkich transferów dwa dodatkowe, ekranowane pary przewodów w dupleksie (standard USB 3.0).

Interfejs IEEE 1394 (FireWire) to szybka magistrala szeregowa umożliwiająca transmisję z szybkością 400 Mb/s. (30 klatek/s, rozdzielczość 640*480, 24 bitowa głębia koloru => 221 Mb/s). Umożliwia podłączenie 63 urządzeń w sieć o strukturze drzewa. Napięcie zasilania od 8 do 40 V. Cyfrowe przesyłanie danych.

Rozróżniamy trzy typy drukarek: igłowe, atramentowe i laserowe.

Igłowa(9, 24) - wyposażona jest w głowicę (z igłami), które uderzają w taśmę barwiącą pozostawiając na papierze ślad odpowiedniego znaku. Głowica sterowana jest elektromagnesami, które wypychają wybrane igły niezwykle szybko i z bardzo dużą precyzją. Wadą jest ich głośna praca.

Laserowa - proszek barwiący wtapiany jest w kartki papieru. Promień lasera padając na bęben zmienia w tych miejscach ładunek elektrostatyczny na dodatni, przykleja się proszek i następnie jest wtapiany.

Atramentowa - stosuje się bezpośrednie wtryskiwanie atramentu na papier, pod ciśnieniem, z szeregu dysz o mikroskopijnej średnicy.

Prawidłowe zainstalowanie myszki polega na jej przyłączeniu do odpowiedniego gniazda oraz uruchomieniu programu do jej obsługi.

Budowa: kulka pokryta warstwą gumy obraca się wraz z poruszaniem myszy, powoduje to obroty wałków, które przerywają światło na czujniku fotoelektrycznym i powstające przez to impulsy elektryczne odpowiednio przesuwają wskaźnik w poziomie i pionie na ekranie monitora.

Spotyka się również odwrotne rozwiązanie w sposobie poruszania kulki - trackball. Charakteryzuje go gorsza metoda uruchamiania przycisków ale przy tym dokładniejsze przemieszczanie kursora.

ASCII (American Standard Code for Information Interchange) to standardowy kod wymiany informacji, znakowi przypisana jest określona liczba:

• 0 - 31 to znaki sterujące ekranem i drukarką,
• 32 - 127 to: (cyfry 48 (0) - 57 (9)), litery alfabetu angielskiego - duże 65 (A) - 90 (Z) i małe (od 97 (a) - do 122 (z)).

Klawiatura stanowi zestaw klawiszy, za pomocą których możemy wprowadzić do komputera dowolne polecenia i teksty. Naciśnięcie klawisza powoduje przesłanie sygnału elektrycznego do układu przetwarzającego go w odpowiedni kod ASCII. Opis klawiszy:

• Moduł centralny - układem przypomina maszynę do pisania, stanową go litery, cyfry i znaki dodatkowe (zwany również blokiem alfanumerycznym),
• Spacja - wolne odstępy,
• Alt, Ctrl - zmień, steruj, (blok klawiszy specjalnych),
• Shift - przesuń,
• Caps Lock - zblokowanie dużych liter,
• Tabulator,
• Esc - „ucieczka”,
• Moduł klawiszy funkcyjnych - do specjalnych poleceń,
• Bakspace, Delete - usuwanie znaków,
• Insert - wstaw, zmiana wstawiania znaków,
• Enter - potwierdzenie,
• Moduł klawiszy kierunkowych, PgUp, PgDn, Home, End - sterują kursorem,
• Klawisze - Print Screen, Scroll Lock, Pause, drukuj ekran, zablokowanie przewijania, przerwa,
• Moduł klawiatury numerycznej - włącz. i wyłącz. klawiszem Num Lock.

Pisanie dziesięcioma palcami - ruchy ograniczone i spokojne, praca palców równomierna i rytmiczna, bez zmiany tempa. Poszczególne klawisze obsługiwane są przez odpowiednie palce:

              Lewa ręka      Prawa ręka,
mały palec   1 2 Q A Z     P ; / - Alt
serdeczny    3 W S X     0 O L .
środkowy    4 E D C     9 I K ,
wskazujący  5 6 R T F G V B     7 8 Y U H J N M
kciuk           spacja    spacja

Operacje wieloklawiszowe:

• ctrl + break (^break) lub ctrl + c (^c) - przerwanie wykonywania programu.
• Ctrl + alt + del -; procedura restartu systemu operacyjnego.
• Ctrl + p (^p) - tzw. echo, kopiowanie na drukarce wprowadzanych znaków, odwołanie tak jak wyżej.

Skaner - jest urządzeniem przetwarzającym dowolne obrazy z postaci analogowej na cyfrową. Parametry: rozdzielczość (liczba punktów na cal, dpi - 300-600), skala szarości (16, 64, 256), jasność i kontrast, długość skanowanego dokumentu, szerokość skanowania (w jednym cyklu), szybkość skanowania.

Ploter - jest wyjściowym urządzeniem graficznym. Wykreśla na podstawie danych przesyłanych z komputera rysunki techniczne, schematy elektroniczne i inne projekty. Parametry: połączenia z komputerem RS 232 (szeregowe) lub CENTRONIKS (równoległy), liczba pisaków (2 - 8), rozmiar papieru, rozdzielczość (2,2 - 0,01 mm/krok), prędkość kreślenia (50 - 800 mm/s). Do cech charakteryzujących plotery zaliczamy również: rodzaj napędu ( silnik krokowy lub serwomotor ) oraz sposób poruszania się pisaków względem papieru (plotery stołowe - przesuwające ramię z pisakiem względem papieru, plotery rolkowe - pisaki przesuwają się wzdłuż osi Y, a papier wzdłuż osi X stosowane przy dużych formatach).